Στην κατάμεστη αίθουσα της Εστίας Νέας Σμύρνης πραγματοποιήθηκε με απόλυτη επιτυχία, την Δευτέρα 22 Μαΐου, η επιστημονική ημερίδα της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών (Οι.Ομ.Κω.) σε συνεργασία με την Εστία Νέα Σμύρνης με θέμα «Ο φόρος αίματος των Χριστιανών: Το Παιδομάζωμα κατά την Οθωμανοκρατία».
Την εκδήλωση άνοιξαν, απευθύνοντας χαιρετισμούς ο πρόεδρος της Εστίας Νέας Σμύρνης Ι. Παπαδάτος (εκ μέρους και του ΔΣ της ΟΠΣΕ), o πρόεδρος της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών Νίκος Ουζούνογλου και η εκπρόσωπος της εθελοντικής ομάδας της Οι.Ομ.Κω. «Ρωμιών Πράξεις» Ελισάβετ Χαριτωνίδου – Κόβη.
Ακολούθησε προβολή ντοκιμαντέρ για το παιδομάζωμα κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και απαγγελία ποιημάτων από παιδιά. Συντονιστής της ημερίδας, που έλαβε χώρα στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την 564ηεπέτειο της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης, ήταν ο γνωστός δημοσιογράφος Ιορδάνης Χασαπόπουλος, με καταγωγή από τον Πόντο και τη Σμύρνη.
Ομιλητές ήταν η Καθηγήτρια Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρία Ευθυμίου, ο Καθηγητής Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Μανώλης Ρίζος και ο πρόεδρος της Οι.Ομ.Κω. Νίκος Ουζούνογλου.
«Η Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών σε συνεργασία με την Εστία Νέας Σμύρνης οργάνωσε αυτή την ημερίδα και με συζήτηση αναλύθηκαν επιστημονικά διάφορες πτυχές του παιδομαζώματος. Επρόκειτο για ένα πολύ σκληρό μέτρο κατά των χριστιανών που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το γεγονός ότι μέσα σε περίπου εκατό χρόνια ένα μικρό κράτος νομαδικής φυλής εξελίσσεται σε Αυτοκρατορία που καταλαμβάνει εδάφη της Μικράς Ασίας και των Βαλκανίων εξηγείται και από την εφαρμογή του παιδομαζώματος, το οποίο δημιουργούσε μία πολύ αποτελεσματική πολεμική μηχανή, τους γνωστούς γενίτσαρους», δήλωσε στο Δίκτυο Μικρασιάτης ο πρόεδρος της Οι.Ομ.Κω. Νίκος Ουζούνογλου.
«Ωστόσο, το θέμα έχει πολλές διαστάσεις, έπαιξε μεγάλο ρόλο σε διάφορες περιόδους το σώμα των γενιτσάρων. Υπάρχουν ακόμα σημεία τα οποία λίγο έχουν διερευνηθεί, όπως η θρησκευτική υπαγωγή των γενιτσάρων σε ένα ετερόδοξο τάγμα, αυτό των μπεκτασήδων και ο ρόλος που έπαιζαν ως όργανα στην διεκδίκηση της εξουσίας μέσα στο παλάτι, που πολλές φορές χρησιμοποιούντο για να οργανώσουν επαναστάσεις ή αντεπαναστάσεις. Αυτά τα θέματα αναλύθηκαν στην ημερίδα».
Ο κ. Ουζούνογλου σημείωσε ότι «Όσο και να φαίνεται περίεργο μετά από περίπου διακόσια χρόνια, από την εξαφάνιση αυτού του σώματος το 1826 με το ολοκαύτωμα των γενιτσάρων από τον Σουλτάνο Μαχμούτ Β΄, ακόμα υπάρχουν τα ίχνη της παρουσίας τους, ενώ η επιστήμη συνεχίζει να ερευνά τα γεγονότα και τις συμπεριφορές γύρω από το παιδομάζωμα».
Γενίτσαροι σε υψηλές θέσεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας
«Ένα μικρό μέρος των παιδιών που αρπάζονταν από τις οικογένειας τους, αυτά που ήταν πολύ ευφυή, δεν εστέλνονταν να γίνουν στρατιώτες, αλλά στέλνονταν σε μία σχολή το Εντερούν, το ενδότερον δηλαδή. Εκεί εκπαιδεύονταν με σκοπό να ανέλθουν στις ανώτερες θέσεις της οθωμανικής διοίκησης και πολλοί από αυτούς έφταναν ακόμα και στη θέση του Πρώτου Βεζίρη, δηλαδή του Πρωθυπουργού. Βέβαια και αυτοί πάντα βρίσκονταν υπό την απειλή της εξόντωσης από τους Σουλτάνους. Είναι γεγονός ότι πολλοί κορυφαίοι Βεζίρηδες, όπως ο Έλληνας Ιμπραήμ Πασάς ή ο Σέρβος Σοκουλούμ Μεμέτ Πασάς (ο αδερφός του ήταν Αρχιεπίσκοπος Βελιγραδίου), αν και έφτασαν τόσο ψηλά είχαν τραγική τύχη», είπε ο πρόεδρος της Οι.Ομ.Κω.
Η Ιστορία έχει καταδείξει πάντως και περιπτώσεις γενιτσάρων που αν και ανήλθαν σε υψηλά αξιώματα δεν ξέχασαν παντελώς την καταγωγή τους και από τις θέσεις τους βοήθησαν την σκλαβωμένη Ρωμιοσύνη.
Ο κ. Ουζούνγλου περιέγραψε μία από αυτές:
«Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του Ιμπραήμ Πασά το 1539. Όταν έμαθε ότι αποφασίστηκε στο Συμβούλιο των Ουλεμάδων να καταργηθούν οι ορθόδοξες εκκλησίες στην Κωνσταντινούπολη και να μετατραπούν όλες σε τζαμιά, ειδοποίησε τον τότε Πατριάρχη και εμφάνισαν δύο υποτιθέμενους υπερήλικες γενίτσαρους, οι οποίοι είχαν μεταμφιεστεί για φαίνονται πως ήταν 110 ετών, οι οποίοι κατέθεσαν (ψευδο)μαρτυρία ότι ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος παρέδωσε στον Μωάμεθ τον Πορθητή τα κλειδιά της Πόλης! Έτσι γλίτωσαν οι ορθόδοξοι ναοί της Βασιλεύουσας. Υπήρχαν παραδείγματα όπου αξιωματούχοι που προήλθαν από αλλαξοπιστία, όταν έβλεπαν μεγάλη αδικία προσπαθούσαν να βοηθήσουν.
Θοδωρής Ασβεστόπουλος
