Με ξεχωριστή επιτυχία και ιδιαίτερη συμμετοχή πραγματοποιήθηκε η Κοπή πρωτοχρονιάτικης πίτας του Συλλόγου Μικρασιατών Πεύκης – Λυκόβρυσης «ΙΩΝΙΑ» την Κυριακή 19 Ιανουαρίου του 2014 το πρωί στην αίθουσα Εκδηλώσεων του Δήμου «Μανώλης Αναγνωστάκης» στην Πεύκη. Πλήθος κόσμου μέλη, φίλοι του Συλλόγου και φορείς του Δήμου μας ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του Συλλόγου και έδωσαν για ακόμη μία φορά δυναμικό «παρών».
Ο Πρόεδρος του Συλλόγου κ. Γιώργος Γαζεπίδης στο χαιρετισμό του, αφού ευχαρίστησε τους παρευρισκομένους για το δυναμικό «παρών» που έδωσαν στην εκδήλωση, αναφέρθηκε στη δράση του Συλλόγου.
Η εκδήλωση άνοιξε μελωδικά με μικρασιάτικα και παραδοσιακά τραγούδια από τη χορωδία του Δήμου Λυκόβρυσης – Πεύκης (ΠΕΑΠ) με μαέστρο τον κο Στάθη Ουλκέρογλου.
Ακολούθησε η αναφορά για την τελευταία «ελεύθερη πρωτοχρονιά του 1922 από τον κο Χρήστο Φωτίδη Ηθοποιό και μέλος του Συλλόγου και τα μικρασιάτικα Κάλαντα από την Αντιπρόεδρο του Δ.Σ. κα Σμαρώ Ηλιοπούλου.
Ο Σύλλογος ευχαριστεί θερμά όσους μας τίμησαν με την παρουσία τους, Μικρασιάτες, την χορωδία του Δήμου μας, τον Δήμαρχο της πόλης μας κο Δημήτρη Φωκιανό, την Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου κα Γεωργία Ποργιώτου, τον τέως Δήμαρχο Πεύκης κ. Ιωάννη Θεοδωρακόπουλο, τον Αντιδήμαρχο κο Γιώργο Κωνσταντόπουλο τον Δημοτικό Σύμβουλο κο Τάσο Μαυρίδη και τον Εκπρόσωπο της Ομάδας Ενεργών Πολιτών και Πρόεδρο της Α.Ο. Πεύκης κο Σταύρο Μονεμβασιώτης και το Μέλος του Δ.Σ. τοπικού Συμβουλίου Πεύκης κο Μιχάλη Χαβιάρα.
Επίσης τον Αντιπρόεδρο Ομοσπονδίας Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδος και Πρόεδρο Σωματείου η Νέα Σινασός κο Σπύρο Ισόπουλο, την Πρόεδρο του Συλλόγου «Πευκιώτικες Ρίζες» κα Ζωή Πιπερίγκου, τον Πρόεδρο της ένωσης Γονέων και Κηδεμόνων κο Διονύση Μανιάτη, τον Πρόεδρο του Συλλόγου Αναγέννηση κο Γιώργο Κουτσικάκη, την Πρόεδρο του Συλλόγου Ηπειρωτών Βορείων Προαστίων κα Δώρα Παπά – Ζησιμοπούλου, τον Πρόεδρο του συλλόγου «Αριστοτέλης» κο Ελευθέριο Γιαννουλόπουλο, τον Πρόεδρο του Συλλόγου «η Πεύκη» κο Βασίλη Μίκα, την εκπρόσωπο Ένωσης Γυναικών Λυκόβρυσης – Πεύκης κα Ελένη Παπαχριστοπούλου, την Εκπρόσωπο Προσκόπων Πεύκης κα Σοφία Γουναροπούλου, και την Ένωση Γυναικών Πεύκης – Λυκόβρυσης «η Αλληλεγγύη» κα Σμαρώ Ηλιοπούλου.
Ο Σύλλογος Μικρασιάτών εύχεται Χρόνια Πολλά και το νέο Έτος να φέρει σε όλους Ευτυχία, ευημερία και αισιοδοξία!!!
Οι παρευρισκόμενοι άκουσαν τα προσφυγικά κάλαντα από την κα Σμαρώ Ηλιοπούλου Αντιπρόεδρο του Συλλόγου.
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά δεν έχομε παρηγοριά
κι αρχή καλός μας χρόνος εξορίστηκεν o κόσμος .
Κι αρχή που ήρθε ο Χριστός ήρθε Κεμαλικός στρατός
μες την Μικράν Ασία και μας κάναν εξορία.
Και που να χτίσομε φωλιά ωσάν τα έρημα πουλιά
όλοι μας κυνηγούνε και δεν θένε να μας δούνε .
Στην πόλη στην Αγιά σοφία θα χτίσομε καμπάνες
να βγουν τα μισοφέγγαρα, να στηριχτούν λαμπάδες
να βγουν οι Τούρκοι απ τα τζάμια, να φύγουν κι οι Χοτζάδες
να ρθουν τα Ελληνόπαιδα με τους Πατριαρχάδες,
τότε θα χομε ελπίδα πως θα πάμε στην πατρίδα.
Και του χρόνου και έτη πολλά.
Με τη Βοήθεια του κου Χρήστου Φωτίδη, ηθοποιού και μέλους του Συλλόγου, οι συμμετέχοντες ακούγοντας την αφήγηση του «περπάτησαν» στους δρόμους και «σεργιάνισαν» στα σοκάκια της Σμύρνης δημιουργώντας με τη φαντασία τους όμορφες εικόνες από την τελευταία πρωτοχρονιά του 1922
Γι᾽ αυτό και οι πατρίδες είναι ζωντανές… αλησμόνητες και όσο οι άνθρωποι το θέλουν, θα ζουν…
Μικρά Ασία – Αλησμόνητες Πατρίδες
Η τελευταία πρωτοχρονιά στη Μικρά Ασία
(Λίγο πριν τη μεγάλη καταστροφή)
Ενενήντα δύο χρόνια από την τελευταία πρωτοχρονιά της Μικρασίας, την πρωτοχρονιά του μοιραίου έτους 1922 ας στρώσουμε εμείς οι απόγονοι εκείνων, τη θύμηση της με ροδανθούς και υάκινθους, αφήνοντας τη φαντασία μας να σεργαινήσει σε παράδεισους χαμένους αλλά όχι ξεχασμένους. Στο Αϊβαλί, τα Αλάτσατα, το Αδραμύτιο και το Αίδίνι τα Βουρλά, το Δικελί, την Έφεσο και τον Τσεσμέ τη Μενεμένη και τα Μουδανιά το Μαρμαρίσι και τα Μοσχονήσια την Προύσα, την Πάνορμο και την Πέργαμο τη Σινώπη, τη Σαμψούντα και την Τραπεζούντα τις Φώκιες και τη Σμύρνη, το “Διαμάντι της Ανατολής”, το “Στέμμα της Ιωνίας” την “πόλη του θρύλου και του πόνου”…
Η Σμύρνη, η “γκιαούρ Ισμίρ”, υποδέχεται την Πρωτοχρονιά του 1922 με ευχές στα αρμενικά, τα ιταλικά, τα αγγλικά, τα γαλλικά, τα ολλανδικά και κυρίως στα ελληνικά, αφού η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων της είναι Έλληνες. Η Σμύρνη με τα τριάντα σχολεία (την Ευαγγελική Σχολή, το Κεντρικό Παρθεναγωγείο, το Ομήρειο Ίδρυμα και τόσα πολλά), με τα τέλεια οργανωμένα νοσοκομεία (με πρώτο και καλύτερο το Γκραικικόν) και τους αρρώστους που καταφθάνουν από παντού για να θεραπευτούν, με τα δραστήρια φιλανθρωπικά της ιδρύματα ( το Άσυλο των Αστέγων, το Λαϊκό Κέντρο, το Ορφανοτροφείο, τη Φιλόπτωχη Αδελφότητα, το Ταμείο Φτωχών, την Αδελφότητα “Ευσέβεια”, το Σύλλογο Κυριών κ.ά.), με τους δημιουργικούς πνευματικούς συλλόγους της (όπως ο Φιλολογικός Σύλλογος “Όμηρος”, ο Καλλιτεχνικός, ο δημοσιογραφικός κ.ά.), με τα αθλητικά σωματεία της (όπως ο Πανιώνιος και ο Απόλλων) και τις λέσχες της, που συγκέντρωναν όλη την “εκλεκτή κοινωνία”, με τα πολυτελή θέατρα (όπως η Νέα Σκηνή, το Θέατρο Σμύρνης, το Σπόρτιγκ Κλαμπ, το Κράιμερ ή το Γκαίυ) και τους δώδεκα κινηματογράφους της, με τις κατάμεστες τράπεζες… και προπαντός η ονειροπόλα Σμύρνη με τον απελευθερωτικό ελληνικό στρατό και με τις δεκαέξι πανέμορφες ορθόδοξες εκκλησίες της υποδέχεται τον Αϊ-Βασίλη και τον καινούριο χρόνο….
Η μητρόπολη Αγία Φωτεινή λαμποκοπά μέσα κι έξω. Ο επιβλητικός μητροπολίτης Χρυσόστομος με τα χρυσά άμφια και την πατερίτσα του αστράφτει σαν αληθινός βυζαντινός αυτοκράτορας πάνω στο θρόνο του. Το βλέμμα του όμως είναι βυθισμένο στοχαστικά και ανήσυχα στο μέλλον. Λαλεί χαρμόσυνα το πανύψηλο καμπαναριό της Αγίας Φωτεινής καθώς το μεγάλο βαυαρικό ρολόι του δείχνει ακριβώς 12 κι αντιλαλούν οι καμπάνες των άλλων εκκλησιών απ’ την πόλη και τα μαγευτικά περίχωρά της: το Κορδελλιό, το Αλάμπεη και την Παπασκάλα∙ τα Πετρωτά, την Αγία Τριάδα και το Μερσικλή∙ το Βαϊρακλή και το Δραγάτς∙ το Καρατάσι και το Σαλαγανό∙ την Καλλιθέα(Καραντίνα), την Ενόπη (Γκιοζ Τεπές) και τη Μυρακτή (Κοκάρ-Γιαλή)∙ το Βουρνόβα, το Χατζηλάρ και το Βουνάβασι∙ τον Παράδεισο, το Βουτζά και το Σεβδήκιοϊ…
«Τα στενά της σοκάκια, οι φαντασμαγορικοί βερχανέδες της, τα αρχαϊκά της σπίτια, τα καφασωτά παράθυρα, τα αιώνια μπαλκόνια, οι μιναρέδες, τα ψηλά κωδωνοστάσια, οι τρούλοι της, τα σαχνισίδια της μέσα στο τρεμουλιαστό φως των φαναριών της έδιναν στην πόλη μια έντονα ειδυλλιακή ατμόσφαιρα και κάποιο μυστικισμό…» Μέσα όμως στη νύχτα της παραμονής της Πρωτοχρονιάς του ’22 οι μιναρέδες και τα κωδωνοστάσια έμοιαζαν να αποκρεμιούνται σ’ ένα αγκάλιασμα ερωτικό ή θανατηφόρο – δεν ήξερες!
(Ούτε μπορούσε να περάσει από το μυαλό κάποιου τι θα συμβεί μερικούς μήνες μετά)
Έτσι έγιναν όλα, όπως κάθε χρόνο, την πρωτοχρονιά του 1922, όμως μήπως δε σταύρωσαν τη πίτα «τρις» με το μαχαίρι; Μήπως δε μελέτησαν σωστά τα κομμάτια της; Μήπως δεν πάτησαν σωστά πάνω της την σφραγίδα και ο δικέφαλος αποτυπώθηκε μονοκέφαλος ή ακέφαλος; Μήπως το φλουράκι το κέρδισε το τουρκάκι που παραστέκονταν για να το κερδίσει. Μήπως του το μαρτύρησε το πονηρό φραγκάκι; Η μήπως πίσω από τα καφασωτά παράθυρα παρακολουθούσαν με κατακόκκινα από λύσσα μάτια Τούρκων και μάτιασαν το ελληνικό στοιχείο που ζούσε ονειρικά σαν σε παραμύθι. Δεν μπορεί κάποιο κακό όνειρο ή σημάδι θα είδαν οι μικρασιάτες την Παραμονή ή Ανήμερα της Πρωτοχρονιάς του ’22.
Όλα όμως έγιναν σωστά όπως κάθε χρόνο στη «Βασίλισσα της Ιωνίας» και στα περίχωρά της. Ο Ηλίας Βενέτης γράφει:
«Η καταιγίδα, η καταστροφή πλησίαζαν. Εμείς ήμασταν τότε σχεδόν παιδιά, δεν είχαμε νου και μάτια να τα δούμε. Αλλά οι πατεράδες μας που είχαν και τα δύο δεν ήθελαν να τα δουν – Δεν είχαν μήτε φαντασία να τα φανταστούν. Η ζωή των ελληνικών κοινοτήτων συνεχίζονταν μέσα σε μία ατμόσφαιρα ευφορίας.
Για κάποιους ασφαλώς στα παρασκήνια ή τις κερκίδες του παγκόσμιου θεάτρου, όλα αυτά είναι στοιχεία της τραγικής ειρωνείας αφού αυτοί που στήνουν την παράσταση το ξέρουν ότι πρόκειται για την τελευταία, δυστυχώς, πρωτοχρονιά των Ελλήνων στη Μικρά Ασία.
Η τελευταία βέβαια πράξη του κακοπαιγμένου αυτού έργου θα παιχτεί επί σκηνής τον Αύγουστο του ίδιου σημαδιακού χρόνου.
Εκείνη τη μέρα που πύρινες γλώσσες έζωσαν θανατηφόρα τον Ελληνισμό της Μικρασίας. Αφανίζοντας ένα μεγάλο κομμάτι του και ξεριζώνοντας το υπόλοιπο από τα χώματα που για τριάντα αιώνες ζούσε και μεγαλουργούσε δημιουργώντας έργα θαυμαστά.
Γι΄αυτό και μετά τον ξεριζωμό η βασιλόπιτα μας ουσιαστικά είναι συνδυασμός του εορταστικού Άρτου και του «μελίπηκτου» των Αρχαίων προσφορών προς τους θεούς και τους νεκρούς αντίστοιχα.
Οι δύο πίτες η μία πίτα αφιερωμένη στο Χριστό και στον Αϊ Βασίλη και τους οικείους, που την κόβουν και μία λειπανάβατη αφιερωμένη στους νεκρούς μας, θαμμένους και άταφους.
Αυτά τα έθιμα πρέπει εμείς οι Μικρασιάτες να ξέρουμε και με αυτά να τιμούμε τους άξιους προγόνους μας – που πέρασαν πολλά δεινά – και πλήρωσαν ακριβά, τα πολεμικά παιχνίδια των Μεγάλων αυτού του κόσμου.
Και του χρόνου – Να έχετε όλοι Υγεία και Χρόνια Πολλά.
