Το όραμα του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, για την αναβίωση των εκκλησιών της Μικράς Ασίας, μας επιτρέπει να κάνουμε λόγο, για τους Ελληνες της Σμύρνης σήμερα.
Πρόκειται για έναν ιδιότυπο “Ελληνισμό”, καθώς πάνω στα ελάχιστα απομεινάρια του ελληνικού μικρασιατικού πολιτισμού που παρέμειναν όρθια, μετά τον ξεριζωμό του 1922, αργά και βασανιστικά έφτασε πριν μερικά χρόνια το πλήρωμα του χρόνου, για τη δημιουργία Ορθόδοξης Κοινότητας, Μητρόπολης και Ρωμαίικου Μορφωτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου στη Σμύρνη.
Η Σμύρνη του σήμερα είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας, μετά την Πόλη και την Άγκυρα και ο σημαντικότερος εισαγωγικός και εξαγωγικός εμπορικός λιμένας της Τουρκίας, με περισσότερα από 4 εκατομμύρια κατοίκους.
Τα τελευταία χρόνια, χιλιάδες Ελληνες προσκυνητές, κυρίως μικρασιατικής καταγωγής, επισκέπτονται την περιοχή της Σμύρνης, με σεβασμό στο παρελθόν, αλλά και το παρόν της περιοχής, στηρίζοντας την παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, ο οποίος επισκέπτεται δύο φορές το χρόνο τη Σμύρνη και την ιερή αποστολή του Μητροπολίτη Σμύρνης στη γη της Μικράς Ασίας.
Ο Ελληνισμός της Σμύρνης
Ο πρόεδρος της Ορθόδοξης Κοινότητας Σμύρνης, Γιώργος Θεοδωρίδης αναφέρει χαρακτηριστικά για τους Ελληνες της Σμύρνης σήμερα:
Η Ορθόδοξη Κοινότητα της Σμύρνης που αν και μικρή σε αριθμούς σήμερα προσπαθεί με όλα τα μέσα που διαθέτει να προάγει την ιστορία της και τον πολιτισμό. Η σύνθεσή της αποτελείται από λιγοστούς κατοίκους Ελληνικής καταγωγής, το προσωπικό του Ελληνικού Προξενείου και τους Έλληνες αξιωματικούς του στρατηγείου του ΝΑΤΟ με τις οικογένειές τους. Αυτοί αποτελούν ουσιαστικά και τον πυρήνα αυτού που μπορούμε να ονομάσουμε «Ελληνισμός της Σμύρνης».
Κοντά σε αυτούς, έχουν προστεθεί τα τελευταία κυρίως χρόνια και κάποιοι Έλληνες που ήρθαν στην Σμύρνη από την Ελλάδα για επαγγελματικούς λόγους, σπουδάζουν, άνοιξαν επιχειρήσεις, διδάσκουν στα πανεπιστήμια και συχνά έχουν σύζυγο από την Σμύρνη. Αυτοί είναι μερικοί δεκάδες ακόμα. Βεβαίως γύρω από αυτούς μπορεί να προσθέσει κανείς και μερικές εκατοντάδες άτομα που είναι ορθόδοξοι από άλλες χώρες, κυρίως από την πρώην Σοβιετική Ένωση και την ανατολική Ευρώπη, που βρίσκονται για διάφορους λόγους και αυτοί στην Σμύρνη. Ανάμεσά τους Ρώσοι, Γεωργιανοί, Βούλγαροι, Ουκρανοί, Μολδαβοί κ.α., που όλοι συσπειρώνονται γύρω από την πυρηνική ελληνική κοινότητα η οποία διαχειρίζεται και λειτουργεί τις ορθόδοξες εκκλησίες της Σμύρνης.
Στις 29 Αυγούστου 2016, η Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου εξέλεξε τον Βαρθολομαίο Σαμαρά ως νέο Μητροπολίτη Σμύρνης, μετά το μαρτύριο του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης και τη χηρεία του μητροπολίτικού θρόνου για 94 ετη.
Στην ιδιοκτησία της Μητρόπολης Σμύρνης βρίσκεται σήμερα ένας μόνο ναός, η αγγλικανική εκκλησία της Αγίας Φωτεινής (1374 Sezer Doğan Sok. No. 24/1 Alsancak, 35210 Konak, İzmir), η οποία αποτελεί την μοναδική σε τακτική λειτουργία Ορθόδοξη Εκκλησία στην Σμύρνη. Αφιερώθηκε στην Αγία Φωτεινή σε ανάμνηση του ομώνυμου καταστραφέντος (το 1922) ναού της πόλης.
Επίσης υπάρχει και το παρεκκλήσιο των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ, που διαμορφώθηκε εντός του Ελληνορθόδοξου Κοιμητηρίου Σμύρνης, σε ανάμνηση του παλαιού ομωνύμου Κοιμητηριακού Ναού της Σμύρνης. Στο παρεκκλήσιο τελείται Θεία Λειτουργία τα Ψυχοσάββατα κάθε έτους.
Κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 2010, με μέριμνα των δήμων της επαρχίας Σμύρνης, ανακαινίστηκαν 4 παλιοί ελληνορθόδοξοι ναοί (Αγίων Βουκόλου και Πολυκάρπου Σμύρνης, Αγίασμα Παναγίας Γαλακτοτροφούσης Σμύρνης, Ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στη Μενεμένη και ο Ναός του Τιμίου Σταυρού στον Μπουρνόβα). Χρησιμοποιούνται ως πολιτιστικά κέντρα και περιστασιακά τελούνται Θείες Λειτουργίες και ακολουθίες μετά από ά δεια των αρχών. (στο Ναό των Αγίων Βουκόλου και Πολυκάρπου την εορτή των Θεοφανείων, στις μνήμες των Αγίων, την Κυριακή της Ορθοδοξίας, το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ και την Κυριακή του Πάσχα και στο Ναό του Τιμίου Σταυρού στον Μπουρνόβα κατά την πανήγυρη αυτού στις 14 Σεπτεμβρίου).
Το 2023 παραχωρήθηκε ο ιστορικός ναός της Θεοτόκου (Santa Maria) στην Ιερά Μητρόπολη Σμύρνης από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, με ενέργειες του Οικουμενικού Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίου.
Mikrasiatis
