Η τελευταία ενότητα απο την εργασία του καθηγητή Αγγελου Μ. Συρίγου με τίτλο Μικρασιατική Καταστροφή ή Γενοκτονία;, δημοσιεύθηκε στον συλλογικό τόμο Η διεθνής Κοινότητα σε κίνηση, Συμβολές στην Μνήμη Γεωργίου Τενεκίδη, επιμέλεια Στ. Περράκη, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα.

Είναι γεγονός ότι η ψήφιση του Ν.2645/1998 έγινε σε μια περίοδο που οι ελληνοτουρκικές σχέσεις ήταν κακές. Είναι επίσης γεγονός ότι ο όρος που έχει καθιερωθεί μεταξύ των Ελλήνων και απεικονίζει πλήρως την πραγματικότητα, των όσων συνέβησαν στη Μικρά Ασία, μετά την κατάρευση του μετώπου τον Αύγουστο του 1922, είναι ο όρος “μικρασιατική καταστροφή”.

Αυτό δεν σημαίνει ότι όσα έγιναν στη Μικρά Ασία δεν συνιστούσαν γενοκτονία, όπως αντιστοίχως ο όρος “ολοκάυτωμα” δεν σημαίνει ότι δεν έγινε η γενοκτονία των Εβραίων κατά τον Β. Παγκόσμιο πόλεμο.

Εξάλλου στα κείμενα της εποχής για τη Μικρά Ασία, αναφέρεται ο όρος “εξανδραποδισμός” των Ελλήνων.*

Ο όρος καταστροφή αποκομμένος από τις ιστορικές συνθήκες, μπορεί να σημαίνει τα πάντα: από την πυρκαγιά ενός σπιτιού μέχρι την έκρηξη ενός ηφαστείου.

Ο όρος “Μικρασιατική Καταστροφή” στις ιστορικές συνθήκες υπό τις οποίες γεννήθηκε, περιλαμβάνει εκτός από τη γενοκτονία, την εθνοκάθαρση, την καταστροφή των Ελληνικών πολιτιστικών μνημείων στην απέναντι όχθη του Αιγαίου, τη βίαιη αποκοπή του Ελληνισμού από τις πατρογονικές εστίες του, το χάος της προσφυγιάς στην Ελλάδα, τη διάλυση ενός ολόκληρου κόσμου για ενάμισυ εκατομμύριο Ελληνες.

Μικρασιατική Καταστροφή ή Γενοκτονία;

Είναι σαφές ότι ο όρος ο οποίος θα συνεχίζει να περιγράφει τα όσα συνέβησαν το 1922, θα εξακολουθεί να παραμένει Μικρασιατική Καταστροφή και δεν πρόκειται να αντικατασταθεί από τον όρο Γενοκτονία. Η γενοκτονία όμως υπήρξε.

Η γνώση των γεγονότων εκείνης της περιόδου δεν πρέπει να αποφεύγεται. Οι δύο λαοί, Ελληνες και Τούρκοι, πρέπει να χτίσουν τη σχεση τους βασιζόμενοι στην πραγματικότητα, γνωρίζοντας τα ιστορικά γεγονότα και προσπαθώντας συνειδητά να ξεπεράσουν τους εαυτούς τους, για να μην ξαναζήσουμε τέτοιες εφιαλτικές μέρες.

* Αγγελομάτης υποσ. 16, σελ. 271. Επίσης αναφέρεται σε σχέση με τις δύο διαταγές του Νουρεντίν, ότι φανέρωναν “την συστηματικήν εφαρμογήν του σχεδίου εξαφασνιμού πάσης ελληνικής ζωής και πλήρους εκτουρκισμού της Μικράς Ασίας”