Πέρασαν λίγες μόνο μέρες απο την 14η Σεπτεμβρίου. Ήταν ημέρα μνήμης. Μερικές μέρες μετά κι αφού τα φώτα έσβησαν, οι χοροί σταμάτησαν κι αφού γλεντήσαμε στις διάφορες εκδηλώσεις προκειμένου να τιμήσουμε την «ημέρα εθνικής μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μ.Ασίας από το Τουρκικό Κράτος» επιστρέψαμε στην καθημερινή μας λήθη. Στην αιώνια λήθη.

Παρακολουθώντας διάφορες σχετικές εκδηλώσεις με χορούς και –αλίμονο- γλέντια προσπάθησα να αναζητήσω σημάδια μνήμης αλλά κυρίως συνειδητοποίησης και γνώσης. Αναρωτιόμουν αν σε τέτοιες ημέρες έχουνε θέση οι χοροί, τα γλέντια και οι δεξιώσεις. Ο όρος «μνήμη» που αναφέρθηκε παραπάνω, αναφέρεται σε ένα ιστορικό γεγονός, που βάφτηκε με τα χρώματα της βίας, της φτώχειας, του ξεριζωμού και του θανάτου. Πώς μπορούμε να αγνοούμε τα χρώματα αυτά;

Ωστόσο αυτό ίσως είναι το λιγότερο. Είναι σαφές πως τα όσα διαδραματίζονται στις λεγόμενες «ημέρες μνήμης» είναι αποτέλεσμα όλων των υπόλοιπων ημερών του έτους. Με λίγα λόγια είναι αποτέλεσμα της άγνοιας της ιστορίας μας. 364 ημέρες α-μνησίας και 1 ημέρα μνήμης. Ποιος είναι αυτός που δεν έχει διαπιστώσει ουσιαστική έλλειψη διδασκαλίας της ιστορίας; Στις φράσεις «Μικρασιατική καταστροφή» και «γενοκτονία των Ελλήνων της Μ.Ασίας», συνοψίζεται ένα τεράστιο δραματικό κεφάλαιο της πρόσφατης ιστορίας μας που όχι μόνο αγνοούμε αλλά δεν εκδηλώνουμε κανένα ενδιαφέρον μα μάθουμε. Μας αρκεί που γνωρίζουμε ότι συνέβη και καθησυχάζουμε τη συνείδησή μας με εκδηλώσεις στις ημέρες «μνήμης». Άλλη μια ευκαιρία για γλέντι λοιπόν.

Στον αντίποδα βέβαια, υπάρχουν ελάχιστες εκδηλώσεις ουσιαστικής μνήμης. Θα ήταν παρήγορο στα επόμενα έτη, οι πολιτιστικοί σύλλογοι που επιθυμούν να καλύψουν τα κενά του επίσημου κράτους, να βοηθήσουν εμάς τους νέους (και όχι μόνο), αναζητώντας τρόπους διδασκαλίας ή έστω ενημέρωσης. Να δώσουμε προβάδισμα σε ανθρώπους της ακαδημαϊκής κοινότητας και σε όλους τους γνώστες και φορείς της Εθνικής μας Ιστορίας. Οι χαρακτηρισμένες ως ημέρες μνήμης ας γίνουν αφορμή να ξεκινήσουν οι ημέρες γνώσης, οι ημέρες συλλογικής συνείδησης. Το ελληνορθόδοξο εορτολόγιο (και όχι μόνο) δίνει πολλές ευκαιρίες στον κύκλο του χρόνου για ένα μεγάλο αριθμό εορτών, με γλέντια και χορούς. Ας δώσουμε λίγο προσοχή και χώρο στη γνώση. Γιατί χωρίς γνώση δεν υπάρχει μνήμη και χωρίς μνήμη δεν υπάρχει μέλλον.

Μαριάννα Φωτιάδου

Φοιτήτρια τμήματος γλώσσας, φιλολογίας και πολιτισμού παρευξείνιων χωρών του Δ.Π.Θ.