Στο νομό Αττικής κάποια Προσφυγικά Σωματεία και πολιτιστικοί σύλλογοι, οι οποίοι είναι προφανές ότι, εκμεταλλευόμενοι το συμβολικό χαρακτήρα της 14ης Σεπτεμβρίου ως Ημέρα Μνήμης, οργανώνουν εκδηλώσεις ως οικειοποιημένη δική τους δράση στο δήμο που ανήκουν με τη συνεργασία της τοπικής μητρόπολης, την ίδια όμως Κυριακή που σύμφωνα με το νόμο γίνεται στο κέντρο του νομού που είναι η Αθήνα.
Κρίνουμε σκόπιμο γι αυτό να ενημερώσουμε τα σωματεία που δεν το γνωρίζουν, ότι την καθιέρωση της 14ης Σεπτεμβρίου ως Ημέρα Μνήμης δεν την χάρισε γενναιόδωρα σε μας η Πολιτεία αλλά κάποιοι άνθρωποι μέσα την Ο.Π.Σ.Ε. αγωνίστηκαν για να έχει ισχύ αυτός ο σχετικός με την καθιέρωσή της νόμος. Ας ακολουθήσουν το παράδειγμα των υπολοίπων δήμων και Μητροπόλεων της Αττικής όπου οι τοπικές εκδηλώσεις γίνονται είτε την Κυριακή που προηγείται της 14ης Σεπτεμβρίου είτε ανήμερα της 14ης Σεπτεμβρίου χωρίς έτσι να συμβάλλουν στην αποδυνάμωση προσέλευσης στις κεντρικές εκδηλώσεις του νομού μας στην Αθήνα.
Παραθέτουμε γι αυτό ένα μικρό χρονικό της ‘’αναγνώρισης και καθιέρωσης της Ημέρας Μνήμης’’ και ζητάμε την προσέλευσή σας στην Αθήνα ως αναγνώριση και σεβασμό στους ανθρώπους που αγωνίστηκαν γι αυτό ενώ κάποιοι το εκλαμβάνουν είτε ως αυτονόητο είτε ως εκδούλευση της τοπικής τους αυτοδιοίκησης.
Η 14η Σεπτεμβρίου καθιερώθηκε στη χώρα μας ως ημέρα Μνήμης των θυμάτων της γενοκτονίας των ελληνορθόδοξων ‘’εν γένει’’ πληθυσμών της Μικράς Ασίας. Η συμβολική αυτή ημερομηνία αποφασίστηκε γιατί με το νέο ημερολόγιο ο χριστιανισμός αυτή τη μέρα τιμά την ύψωση του ιερού μας μαρτυρικού συμβόλου, ενώ με το παλιό ημερολόγιο συμπίπτει με τη μέρα του τέλους της πιο συμβολικής πόλης του Ελληνισμού της Μικρά Ασίας, της Σμύρνης που, με τον επίσης μαρτυρικό τρόπο θανάτου αυτής της πόλης, σήμανε και το τέλος του ελληνο-χριστιανικού στοιχείου στη Μικρά Ασία. Η 14η Σεπτεμβρίου για τον ελληνισμό είναι η μέρα της σταύρωσης του χριστιανισμού στην Εγγύς Ανατολή.
Ο νόμος 2645/1998 σύμφωνα με τον οποίο καθιερώθηκε, δεν είναι το αποτέλεσμα βουλευτικών προτάσεων με τις οποίες ξαφνικά στο κοινοβούλιο εκφράστηκε η επιθυμία της θέσπισής του, λόγω ιστορικής ευαισθησίας. Είναι το αποτέλεσμα ενός μοναχικού αγώνα της Ομοσπονδίας Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδος που, ως δευτεροβάθμιο συλλογικό όργανο, αγκαλιάζει τα προσφυγικά σωματεία της χώρας μας ανεξαρτήτως της περιοχής που βρίσκονται οι πατρίδες προέλευσης των προσφύγων προγόνων τους στη Μικρασιατική χερσόνησο και την Ανατολική Θράκη. Η Ο.Π.Σ.Ε. κρίνοντας ιστορικά ότι το σχέδιο αφανισμού του ελληνο-ορθόδοξου στοιχείου στη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη εφαρμόστηκε καθολικά και ανεξάρτητα από την προτίμηση των θυτών στις γεωγραφικές περιοχές που ανήκαν ή την εμπόλεμη κατάσταση που υπήρξε κατά τη Μικρασιατική εκστρατεία, αγωνίστηκε για την καθιέρωση Ημέρας Μνήμης όλων των θυμάτων. Ο αγώνας της κράτησε σχεδόν δυο χρόνια (1996-1998) δεδομένου ότι τότε διανύαμε την μετά της κρίσης των Ιμίων εποχή.
Ο νόμος δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της κυβερνήσεως στις 13/10/1998 [1] και για την εφαρμογή του έπρεπε να εκδοθεί σε ‘’εύλογο’’ χρονικό διάστημα το αντίστοιχο προεδρικό διάταγμα που θα καθόριζε το χαρακτήρα των εκδηλώσεων μνήμης.
Το ‘’εύλογο’’ του χρονικού διαστήματος αυτού μετατράπηκε σε ‘’αιτιολογημένη’’ καθυστέρηση άμεσα σχετιζόμενη με τις διπλωματικές σχέσεις της χώρας μας (Ελσίνκι) και τη συμμόρφωσή της ως προς το περιεχόμενο αυτού του νόμου. Έτσι ο νόμος μπήκε στο συρτάρι και η Ο.Π.Σ.Ε. ξεκίνησε έναν νέο, τριετή αυτή τη φορά αγώνα.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το προεδρικό διάταγμα [2] υπογράφηκε Δευτέρα 17 Σεπτεμβρίου 2001 και δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της κυβερνήσεως τέσσερις μέρες μετά, αφού είχε παρέλθει και η Κυριακή της 16ης Σεπτεμβρίου που σύμφωνα με το νόμο η Ο.Π.Σ.Ε. μπορούσε να οργανώσει για πρώτη φορά την Ημέρα Μνήμης. Πέρασε έτσι άλλος ένας χρόνος χωρίς την οργάνωση εκδηλώσεων Μνήμης για τα θύματα των προγόνων μας.
Στο άρθρο 2 του νόμου αναφέρεται: « Αν η 14η Σεπτεμβρίου δεν συμπίπτει να είναι ημέρα Κυριακή, ο εορτασμός γίνεται την πρώτη Κυριακή μετά τη 14η Σεπτεμβρίου..» και στην παράγραφο 3 του άρθρου 1 αναφέρεται: «Οι εκδηλώσεις μνήμης περιλαμβάνουν, τέλεση δοξολογιών, εκφώνηση ομιλιών και κατάθεση στεφάνου ΣΤΙΣ ΕΔΡΕΣ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΚΑΙ ΕΠΑΡΧΙΩΝ.
Η Ημέρα Μνήμης καλεί με τον απαιτούμενο σεβασμό στα θύματα για τα οποία τελείται μνημόσυνο να σεβαστείτε και εαυτούς και προτεραιότητες.
[1] φωτογραφία εφημερίδας κυβερνήσεως ‘’ΝΟΜΟΣ 2645/1998’’
[2] φωτογραφία εφημερίδας κυβερνήσεως ‘’ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ 304/2001’’
Γραφείο Τύπου Ομοσπονδίας Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδος (ΟΠΣΕ)