Η περίφημη Μονή της Φανερωμένης της Κυζίκου, βρισκόταν σε μια εύφορη κοιλάδα κάτω από το  δασώδες Δίνδυμο όρος. Μέχρι το 1900 περλάμβανε μια μικρή εκκλησία και μερικά ξύλινα δωμάτια. Με φιρμάνι που εκδόθηκε λίγο μετά την Αλωση της Πόλης, οι καλόγεροι απαλάσσονταν  από τους φόρους. Η ανακαίνιση της μονής  σύμφωνα με τα ανέκδοτα απομνημονεύματα του Ορέστη Λογοθετίδη, γραμματέα της Μητρόπολης Κυζίκου, ξεκίνησε πρίν την ενθρόνιση του Μητροπολίτη  Κυζίκου Κωνσταντίνου Αλεξανδρίδη, χάρις στις προσπάθειες δύο ηγουμένων του Αρκάδιου και του Δημήτριου Περδικίδη.

Ετσι σιγά σιγά τα ξύλινα παραπήγματα με τις δωρεές και την βοήθεια των Κυζικηνών, έδωσαν τη θέση τους σε μεγαλοπρεπή λιθόκτιστη διόροφη μονή με 90 δωμάτια για τους προσκηνυτές , με μεγάλη εκκλησία στο κέντρο και περιβόλους και την εικόνα της θεομήτορος, ονομαζόμενης της Φανερωμένης. Από την πανήγυρη η μονή είχε σημαντικά έσοδα που μαζί με την αξιοποίηση  και την καλλιέργεια των κτημάτων απέφερε περίπου 1000 χρυσές  λίρες Τουρκίας το χρόνο. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα με τα έτη να υπάρξει αντιδικία για την κυριότητα της ανάμεσα στους Περάμιους και του υπόλοιπους Κυζικηνούς, με αποτέλεσμα το Πατριαρχείο να αποφασίσει να ονομάσει την Μονή Σταυροπηγιακή (ανήκουσα στα Πατριαρχεία) και το θέμα δεν λύθηκε μέχρι και την καταστροφή του 1922. Η θαυματουργή εικόνα σώθηκε και παραδόθηκε από τον ηγούμενο στο  Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Το φαινόμενο της Φανερωμένης

Η μονή Παναγίας της Φανερωμένης της Κυζίκου γιόρταζε στις 23 Αυγούστου και προσκηνυτές από την Κύζικο, την Κωνσταντινούπολη, τα χωριά της Προποντίδας, του Ελλήσποντου, του Ευξείνου και της Μυσίας, προσέρχονταν με ευλάβεια να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας και να δουν από κοντά το περίεργο φαινόμενο που συνέβαινε σε άτομα κυρίως με νευροπάθειες κατά την διάρκεια του αγιασμού.

Ασθενείς με νευρολογικά προβλήματα κάθονταν στο έδαφος κρατώντας την εικόνα στα πόδια τους και κατά την διάρκεια της ανάγνωσης του αγιασμού από τον ιερέα παρατηρούνταν το φαινόμενο της ταλάντωσης της εικόνας, ενώ ο ασθενής βρισκόταν σε έκσταση μέχρι την εξάντλησή του.

Mikrasiatis