Λάζαρος Ε. Βλαδίμηρος
«Η Ιστορία της Ελληνικής Ιατρικής στη Σμύρνη» εκδ. Ενωση Σμυρναίων, Αθήνα, 2008
Η ιστορία της ελληνικής παρουσίας στη Μικρά Ασία δεν θα προσελκύσει το ενδιαφέρον της επίσημης ιστοριογραφίας ούτε και των πνευματικών καθιδρυμάτων του ελληνικού κράτους. Θα «συνωστιστεί» στην πληθώρα των τριτευόντων θεμάτων, τα οποία οι κήνσορες του βαλκανικού μας έθνους-κράτους θα επιλέξουν να αγνοήσουν.
Ομως το κενό θα καλυφθεί από την αυτόβουλη ερευνητική δραστηριότητα επιστημόνων που θα εντοπίσουν τη μεγάλη σημασία αυτής της ιστορικής σελίδας και από τις συνεχείς και επίμονες προσπάθειες των προσφυγικών οργανώσεων, που δεν έπαψαν ποτέ να ανακαλούν στη μνήμη τους τις χαμένες πατρίδες και να προσπαθούν να ανασυνθέσουν και να περιγράψουν τις συνθήκες που επικρατούσαν πριν ο άνεμος του εθνικισμού και της Γενοκτονίας σαρώσει τα πάντα στο πέρασμά του.
Στην εξαιρετική χορεία των φιλιστόρων ανήκει και ο ιατρός Λάζαρος Βλαδίμηρος, που με το βιβλίο του «Η Ιστορία της Ελληνικής Ιατρικής στη Σμύρνη» φέρνει στο φως μια από τις πλέον θαυμαστές σελίδες τόσο της παρουσίας του Ελληνισμού στη γη της Μικράς Ασίας όσο και της ιστορίας της σύγχρονης ελληνικής ιατρικής. Η σελίδα αυτή θα γραφεί στην Ιωνία και θα τελειώσει με δραματικό τρόπο τον Σεπτέμβρη του 1922, με τη σφαγή και την καταστροφή της Σμύρνης. Μεταξύ των κτηρίων που καταστράφηκαν ήταν και το «Γραικικόν Νοσοκομείον Σμύρνης». Το Νοσοκομείο αυτό ιδρύθηκε το 1723 και συνέχισε να λειτουργεί αδιαλείπτως και υποδειγματικά έως και τον Σεπτέμβρη του 1922, υπηρετώντας τον πληθυσμό της Σμύρνης χωρίς καμιά φυλετική, θρησκευτική ή ταξική διάκριση, προσφέροντας ευρωπαϊκού επιπέδου νοσηλεία και θεραπεία. Το Γραικικό Νοσοκομείο, που το 1922 διέθετε 400 κλίνες για ασθενείς, λειτούργησε επί δύο αιώνες αναπτυσσόμενο διαρκώς και εξοπλιζόμενο με τα νεότερα τεχνικά επιτεύγματα της ιατρικής επιστήμης. Μετά το 1900 δημιουργήθηκε ένα πρότυπο μικροβιολογικό εργαστήριο και το 1911 το Νοσοκομείο απέκτησε ακτινολογικό μηχάνημα, δημιουργώντας ειδικό ακτινολογικό τμήμα.
Η ιστορία του Γραικικού Νοσοκομείου αποτελεί τμήμα της εμπεριστατωμένης αφήγησης του Βλαδίμηρου. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στους γιατρούς της Σμύρνης, στα ελληνικά νοσοκομεία της Μικράς Ασίας, στα πρωτοποριακά πειράματα μεταμοσχεύσεων που λάμβαναν χώρα στη Σμύρνη, στα φαρμακεία και τους φαρμακοποιούς. Ο συγγραφέας καταλήγει σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα: «Το πνευματικό και πολιτιστικό θαύμα που αναπτύχθηκε στην Ιωνία, με την ίδρυση του Νοσοκομείου και των πολλών εκπαιδευτικών Σχολών και φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, υπήρξε αποκλειστικά δημιούργημα των φιλόπονων προοδευτικών Σμυρνιών. Το επίσημο ελληνικό κράτος δεν εισέφερε…
Η ελληνική κοινότητα Σμύρνης δεν αντιμετώπισε ποτέ την Ευρώπη με την αμφιθυμία του ελλαδικού κράτους και του ελληνικού λαού που μόνιμα, ακόμα και στην εποχή μας, από τη μια μεριά πιθηκίζει και εκστασιάζεται με ό,τι ξενόφερτο και από την άλλη μονίμως μέμφεται και λοιδορεί το δυτικό τρόπο σκέψης. Οι Ελληνες της Σμύρνης δεν είχαν τέτοια προβλήματα, ήταν τμήμα της Ευρώπης».
