Με τη λήξη των εργασιών του Προσφυγικού Συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη το τριήμερο 30-11 ως 2-12 του 1984, με στόχο τη δημιουργία της Ομοσπονδίας Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδας (ΟΠΣΕ) εγκρίθηκε ομόφωνα και η παρακάτω διακήρυξη που παραμένει επίκαιρη και διαχρονική μέχρι σήμερα.
Κύριοι αξονες, η διατήρηση της μνήμης στις νεότερες γενιές, ο αγώνας για την ανταλλάξιμη περιουσία, η συμπαράσταση τους αλύτρωτους αδελφούς μας, η διεθνής καταγγελία για την παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων αλλά και μήνυμα συμπαράστασης ακόμα και για τον ελληνισμό της Κύπρου.
Η Διακήρυξη του Προσφυγικού Συνεδρίου της Θεσσαλονίκης:
Σήμερα 2 Δεκεμβρίου 1984, ημέρα Κυριακή, στη Θεσσαλονίκη, οι εκπρόσωποι των Σωματείων του Προσφυγικού Ελληνισμού, που ξεριζώθηκε από τις Αλησμόνητες Πατρίδες της Μικράς Ασίας, της Θράκης, του Πόντου και της Πόλης, ύστερα από τη μεγάλη τραγωδία και καταστροφή του 1922, ομόφωνα αποφασίσαμε στο συνέδριο μας τα παρακάτω:
1. Με τη σκέψη στραμένη προς τις αλησμόνητες πατρίδες, να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για τη διατήρηση της μνήμης των και την προβολή του τρισχιλιόχρονου πολιτισμού του Ελληνισμού της Ανατολής.
2. Να μεταλαμπαδεύσουμε τις μνήμες αυτές και την υπερηφάνεια για την καταγωγή μας στις επόμενες γενιές.
3. Να τονίσουμε ότι οι διαθνείς συνθήκες που οδήγησαν στον ξεριζωμό μας από τις προγονικές μας εστίες, δεν εκφράζουν την πίστη μας. Αυτές αποτελούν παραβίαση απαράγραπτων ανθρωπίνων δικαιωμάτων από μέρους εκείνων, που και σήμερα εξακολουθούν να καταδυναστεύουν τον Ελληνισμό της Κύπρου, τον οποίο προσπαθύν να συρρυκνώσουν, αδιαφορώντας για τις αλλεπάλληλες αποφάσεις των Διεθνών Οργανισμών. Να διατρανώσουμε ότι βρισκόμαστε ολόψυχα στο πλευρό των αγωνιζομένων αδελφών μας Ελλήνων της Κύπρου.
4. Να διαδηλώσουμε επίσης τη συμπαράσταση μας σε όλους τους αλύτρωτους αδελφούς μας, που διαβιούν ακόμη ως μειονότητες κάτω από συνθήκες ωμής παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προσπαθώντας να διατηρήσουν τον εθνισμό και την πίστη τους.
5. Να συντονίσουμε τις ενέργειες για τον τερματισμό των εκκρεμοτήτων, που εξακολουθούν να υπάρχουν και σήμερα και που έχουν σχέση με την ανταλλάξιμη περιουσία και την αποκατάσταση των προσφύγων. Για τον σκοπό αυτό, με αγωνιστικό και ενωτικό πνεύμα, συστήνουμε Ομοσπονδία Προσφυγικών Σωματείων, για να αποτελέσει ενιαίο συντονιστικό φορέα αυξημένης επικοινωνίας και αντιπροσωπευτικότερης παρουσίας.
6. Οι σκοποί της Ομοσπονδίας θα είναι τέτοιοι που θα εξασφαλίζουν την ενεργό παρουσία της μέσα στην ελληνική κοινωνία και θα την καταστήσουν κέντρο συσπείρωσης όλων των προσφύγων και των απογόνων τους, εκφράζοντας τις ελπίδες και τους πόθους τους.
Του Δημήτρη Παντέλα
Πηγή: Αλησμόνητες Πατρίδες, ενημερωτικό δελτίο της ΠΔΕ της ΟΠΣΕ 1985