Σήμερα 100+1 χρόνια μετά την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, μνημονεύουμε τρεις σημαντικούς Μικρασιάτες Καλλιτέχνες που συμμετείχαν την δεκαετία του 1970 σε έκθεση, προσφέρντας μνήμες και γεγονότα που αποτελούσαν ταυτόχρονα και μέρος της ζωής τους.
Κρατάμε ζωντανή τη μνήμη και το έργο τους, παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές. Δείγμα εκτίμησης για το θάρρος και το κουράγιο τους, να ξαναρχίσουν από την αρχή και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της σύγχρονης Ελλάδας. Δείγμα αγάπης για την περηφάνεια τους να κρατούν ακέραιο μέσα τους τον Ελληνισμό της Μικράς Ασίας.
Μικρασιάτες Καλλιτέχνες
Ο Γιώργος Βακιρτζής από τα Βουρλά της Μικράς Ασίας, παρουσιάζει τραγικές μνήμες του 1922, διηγήσεις του γέρου Μπακιρτζή από τον τόπο του. Ο Βάσος Καπάνταης από την Πέργαμο, σμίλευσε τα δεινά της Ιωνίας στα γλυπτά του. Ο Ράλλης Κοψίδης ζωγράφισε τη Σινασό της Καππαδοκίας μέσα από τις διηγήσεις του Καππαδόκη παππού του
Οι σπουδαίοι αυτοί Μικρασιάτες Καλλιτέχνες, δημιούργησαν γλυπτά, πίνακες ζωγραφικής, σχέδια και κείμενα που αξίζουν να γίνουν γνωστά στους απογόνους των Μικρασιατών σήμερα.
Απ’ τα Μικρασιατικά του 1922 | Γιώργος Βακιρτζής
…Και κόβανε τις ρώγες από τα στήθια των κοριτσιών οι “νικητές” οι στρατιώτες και τις περνούσανε σε μια μεταξωτή κλωστή για να τις παίζουνε κομπολόϊ..
Τέτοια μανιστορούσε ανέκαθεν και ο πατέρας μου, ο Καπταβαγγέλης ο Μπακιρτζής, από τα Βουρλά της Ανατολής για τα Μικρασιατικά του ΄22.
Μου τάλεγε και μου ξανάλεγε:
…και με το νου σου βάλε γιε μου, τα πόσα κάνανε με το γκρα και το μαχαίρι, με τη φωτιά και το παλούκι , Τούρκοι και Χριστιανοί.. Ας είναι καλά οι πολιτικοί μας (απ΄ τη μεγάλη τάξη) και οι καπεταναίοι μας (οι στρατηγοί μας)!
Κι οι Αγγλογάλλοι ναν καλά, οι “σύμμαχοι” μας! Που αφού κάνανε κι αποκάνανε, κόβανε με το μπαλτά τα χέρια των πνιγμένων χριστιανών που πασχίζανε να ανεβούνε στα βαπόρια τους για να “σωθούνε”…
Κι ύστερα με το διωγμό μας αφήκανε στη φάκα και μας κάψανε ζωντανούς οι Τούρκοι…
Η ατιμία τους μας πήρε στο λαιμό της και κείνη τη φορά. Να όψονται!
Αυτά και άλλα μου λεγε ο πατέρας.
Μα κι εγώ είδα κι άκουσα μέσα από την κοιλιά της μάνας μου τη φρίκη. Εκείνη τη φρίκη από το βαλτό πόλεμο.
Είδα πως φαρμακώθηκεν ο ουρανός, η γης κι η θάλασσα, με το μουγκρητό και τον καπνό του πόνου.
Είδα κι άκουσα πως φαρμακώθηκαν οι στέρνες και τα ποτάμια μας με το φονικό…
ΥΓ. Ο Πνευματικός άνθρωπος κι ο ζωγράφος ας κάνουνε το χρέος τους για τη μνήμη του 1922.
Η Απάντηση του Ελληνισμού | Βάσος Καπάνταης
Το 1821 ο σκλαβωμένος Ελληνισμός με το επικό του ξεσήκωμα κατά των Τούρκων, έγινε η αιτί ατης καταλύσεως της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και συγχρόνως της ανατροπής της τότε εξωτερικής πολιτικής των “Μγάλων Δυνάμεων” της Ευρώπης. Αυτό δεν το ανέχτηκαν ούτε μας το συγχώρησαν ποτέ ούτε οι Ευρωπαίοι ούτε και οι Τούρκοι.
Στα επόμενα 100 χρόνια παρά τα εμπόδια και τον κατατρεγμό των ξένων, η Ελλάδα βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη και στα πρόθυρα της Αγκυρας, αποκαθιστώντας τη γεωγραφική της συνοχή μετά από 500 χρόνια δουλείας.
Εκεί τότε μας επρόδωσαν οι λεγόμενοι “σύμμαχοι” μας και τότε μπόρεσαν και οι Τούρκοι να εκδικηθούν σφάζοντας και διώχνοντας δυόμισι εκατομύρια Ελλήνων της Μικρασίας.
Σήμερα και μετά από πενήντα χρόνια η μεν νικήτρια χάρις στους συμμάχους μας απέραντη Τουρκία, κατάντησε να είναι η πρώτη στον κατάλογο των καθυστερημένων κρατών στην Ευρώπη, εμείς δε οι ηττημένοι και τσακισμένοι του 1922 Ελληνες, μέσα στα ίδια αυτά χρόνια, με ενάμισυ εκατομμύριο πρόσφυγες και μακροχρόνιους πολέμους και κατοχές , φτωχοί γηγενείς και πάμπτωχοι πρόσφυγες κάναμε τη μικρή πατρίδα μας, σύμβολο ελευθερίας και απέραντη εργατική κυψέλη και πνευματικό εργαστήριο.
Αυτό το θάυμα είναι έργο δικό μας, έργο των Πανελλήνων και μόνον αυτών. Η απάντηση του Ελληνισμού σε όλους εκείνους που εργάστηκαν καταχθόνια για να τον σταργγαλίσουν μέσα στο Νεοελληνικό λίκνο του. Μας επέβαλλαν μια πολεμική ήττα και μια εθνική καταστροφή. Τους επιβάλλαμε μια νίκη και μια εθνική αναγέννηση.
Η Ρωμανία κι αν πέρασεν ανθεί και φέρει κι άλλο
Σινασός | Ράλλης Κοψίδης
Σκαλίζοντας μια μέρα σε κείνο το τέμενος των Μουσών, το Μοναστηράκι, ξετρύπωσα ένα βιβλίο γεμάτο παλιές φωτογραφίες από τη Σινασό της Καππαδοκίας. Την ήξερα από τις διηγήσεις του παππού μου, που το χωριό του ήταν δέκα χιλιόμετρα πιο πέρα. Ητνα ένα λέυκωμα με άριστες φωτογραφίες, από κείνες που βγαίνανε προπολεμικά πάνω σε τζάμι και τόχανε φτιάξει οι πρόσφυγες της Σινασού, όταν φύγανε με την ανταλλαγή για να το έχουν εις ενθύμισιν της πατρίδας.
Αθήνα στη Μικρά Ασία, την ονόμασε ο Καισαρείας Κλεόβουλος τούτητην ομορφοκτισμένη πολιτεία. Από αυτές τις μακρινές εικόνες πήρα αφορμή κι έφτιαξα μερικά σπίτια, που είναι για μένα σαν μισοξεχασμένα παιδικά παραμύθια.Αμυδρά φανερώμενουν τι μεγαλείο αρχιτεκτονικό είχε η Σινασός και όλη η Καππαδοκία.
Ανοίχτε τα μάτια σας , αμερικανοτραφείς σοφοί των πολυτεχνείων και πάρτε μαθήματα. Τώρα όμως την Ανατολή την πήρε ο άνεμος και τους θλιμμένους Καππαδόκες η μάυρη γης και μας μείνανε θαμπές εικόνες από τα παλάτια που κατοικούσαν. Η Σινασός είναι η ρίζα της πατρίδας μας της χιλιοπροδομένης.
Mikrasiatis
